Meer dan 90 procent van de moderne mensen heeft last van ademhalingsproblemen wat inhoudt dat men intensiever ademt dan de medische norm.

Hierdoor neemt het zuurstofgehalte in lichaamscellen af en neemt de kans op chronische ziekten toe. Leer hier hoe astma, hyperventilatie (te weinig CO2 in de longen) en vele andere aandoeningen eenvoudig zijn op te lossen met ademhalingstechnieken en de Buteyko methode.

Door studie en eigen ervaring ontstond bij dokter Konstantin Pavlovich Buteyko het idee dat een te intensieve ademhaling en ziekte onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en dat vermindering van de ademhaling genezende kwaliteiten heeft.

Toen Buteyko zijn inzichten wilde delen met zijn docenten vond hij geen steun. Hij besloot een eigen experimenteel laboratorium op te zetten. Hij werkte lange tijd met vele patiënten voordat hij na de politieke omwenteling van 1985 erkenning kreeg van het minister voor Volksgezondheid van de voormalige Sovjet-Unie.

In de negentiger jaren brachten emigranten uit de voormalige Sovjet-Unie de methode naar het Westen. In Australië, Nieuw-Zeeland, Israël en Groot-Brittannië is de Buteyko methode vooral bekend geworden als de methode die tegen astma helpt. Buteyko stelde altijd dat een te intensieve ademhaling de belangrijkste oorzaak van astma is. Luchtwegverwijdende middelen die veel gebruikt worden door astmapatiënten als ze benauwd zijn maken de ademhaling echter nog intensiever.

Hyperventilatie

Bij hyperventilatieaanvallen haalt men te intensief adem. De meeste mensen zijn wel enigszins op de hoogte van wat er gebeurt als iemand een hyperventilatieaanval krijgt. De persoon in kwestie is of wordt angstig, krijgt het benauwd, kan heftig transpireren, duizelig worden, hartkloppingen krijgen, enzovoorts.

Wat gebeurt er bij een hyperventilatieaanval? Door het snel in- en uitademen raak je koolzuur kwijt. In de lucht zit 20 procent zuurstof en 0,03 procent koolzuur, terwijl in uitgeademde lucht circa 15 procent zuurstof en 6 procent koolzuurgas zit. Tijdens het inademen krijg je dus iets meer zuurstof binnen dan je uitademt, maar je krijgt nauwelijks nieuwe koolzuur binnen terwijl je wel veel hebt uitgeademd. Je verliest dus koolzuur.

Koolzuur is een kalmerende stof voor het zenuwstelsel, dus overmatig verlies geeft allerlei symptomen waaruit blijkt dat het zenuwstelsel geïrriteerd raakt. Stop je de intensieve ademhaling, dan stijgt het koolzuurgehalte weer en verdwijnen de symptomen.

Buteyko concludeerde uit zijn ervaringen en onderzoeken dat er heel veel mensen zijn die te veel in- en uitademen, zonder dat er sprake is van hyperventilatieaanvallen. Ze ademen te vaak, meestal in combinatie met een te groot volume. Hij noemde dit longhyperventilatie. Hyper betekent: te veel. Vrijwel niemand merkt bij zichzelf dat hij of zij te intensief ademhaalt. Buteyko bedacht hierbij als remedie om de ademhaling bewust te verminderen. Dit kun je hypoventilatie noemen: hypo betekent te weinig.

Zieke mensen hyperventileren

Wanneer hartpatiënten meer ademen dan de medische norm is het logisch dat hun hartspier minder bloed en zuurstof ontvangt. Wanneer deze patiënten ademhalingstechnieken en de Buteyko methode (zie video onder) gebruiken krijgt het hart weer voldoende bloed en keren de bloedvaten terug naar hun oorspronkelijke staat. Het resultaat is dat de symptomen verdwijnen en dat medicatie niet langer noodzakelijk is.

Studies wijzen uit dat hart-, astma- en diabetespatiënten te veel lucht inademen. Diverse medische studies hebben uitgewezen dat aandoeningen als hooikoorts, chronisch obstructieve longziekte (COPD), kanker, slaapapneu, levercirrose, hyperthyroidisme, cystische fibrose, chronisch vermoeidheidssyndroom, paniekstoornis, bipolaire stoornis en vele andere worden veroorzaakt door een bovenmatige longventilatie. Met andere woorden: mensen met deze aandoeningen ademen bewust of onbewust te intensief.

Dit toont aan dat zieke mensen vaak ademhalingsproblemen hebben of te veel ademen (gemiddeld twee tot drie keer boven de norm). Ademhalingstechnieken en de Buteyko methode kunnen een einde maken aan deze problemen. Het zijn in feite effectieve ademhalingstherapieën die onze natuurlijke, ontspannen ademhaling herstelt. Met de oefeningen komt een herstelproces op gang wat leidt tot een sterk verbeterde gezondheid.

"The perfect man breathes as if he is not breathing" - Lao Tzu.

Tot slot een beknopt overzicht van de oorzaken en gevolgen van een te intensieve ademhaling:

Oorzaken

• Te veel eten, vooral (dierlijke) eiwitten, zoals melk en andere zuivelproducten, eieren, kip, vis en vlees.
• Veel emotionele opwinding, het altijd (te) druk hebben of stress ervaren; hierdoor wordt adrenaline geproduceerd in het lichaam. Adrenaline verwijdt de luchtpijp, waardoor het ademvolume toeneemt.
• Weinig lichaamsbeweging, wat nog versterkt wordt als er ook sprake is van veel intellectueel werk en veel praten.
• Te veel verwarming in huis en te warme kleding. In een relatief koude omgeving moet het lichaam zichzelf op temperatuur houden met behulp van verbrandingsprocessen waarbij koolzuur geproduceerd wordt.
• Pas vooral op dat kinderen niet te veel kleding dragen. Als je bezorgd bent dat ze kou zullen vatten, voel dan aan hun oren, neus, handen en voeten. Zijn deze warm, is er geen reden voor bezorgdheid.
• Voeding met conserveringsmiddelen, kleurstoffen en smaakversterkers, gebruik van antibiotica en andere zaken die de darmflora beschadigen.
• Medicijnen, met name antibiotica en medicijnen die stoffen als cafeïne, efedrine en adrenaline bevatten, ontregelen de celademhaling en ook het ademhalingscentrum in het centrale zenuwstelsel (CZS).
• Voeding die bespoten is met pesticiden of geteeld is met kunstmest.
• Een horizontale houding, bijvoorbeeld bij langdurig slapen en vooral bij slapen op de rug.
• Het idee dat diep ademhalen gezond is.

Gevolgen

• Door een laag koolzuurgehalte ontstaat er spanning in het zenuwstelsel. Dit leidt bij de één tot klachten als astma of hooikoorts, bij de ander tot een hoge bloeddruk en bij de volgende tot angst of slapeloosheid.
• Verlies aan koolzuurgas verandert het zuur-base-evenwicht in het bloed, waardoor de activiteit van enzymen, vitaminen en mineralen verandert. Deze verandering van de stofwisseling leidt tot een daling van de weerstand en geeft bijvoorbeeld neiging tot allergieën. Ook de hormoonhuishouding kan hierdoor ontregeld raken.
• Rode bloedcellen functioneren als transporteur van zuurstof in het bloed. Een tekort aan koolzuur versterkt de binding tussen rode bloedcellen en zuurstof. De weefsels en organen krijgen daardoor minder zuurstof als er sprake is van een tekort aan koolzuur. In de natuurkunde staat dit fenomeen bekend als ‘het effect van Bohr’. Het tekort aan koolzuur met als gevolg zuurstoftekort komt veel voor bij mensen met (chronische) vermoeidheid.
• Als er door een laag koolzuurgehalte weinig zuurstof wordt afgegeven treft dit ook de hersenen en organen als hart, lever en nieren. Dit tekort aan zuurstof veroorzaakt krampen waardoor onder andere bloedvaten en bronchiën zich vernauwen. Je krijgt het hierdoor letterlijk benauwd en gaat meer ademhalen, verliest nog meer koolzuur en komt in een vicieuze cirkel terecht. Ziekten die samenhangen met longhyperventilatie krijgen daardoor een chronisch karakter.
• Om zich tegen dit bovenmatig verlies van koolzuur te beschermen, vernauwt het lichaam de uitstromingskanalen van koolzuurgas; de bronchiën worden vernauwd, de neus raakt verstopt, er kunnen neuspoliepen ontstaan en de bloedvaten worden vernauwd. Ook kan hierdoor sclerose (=verharding) van weefsels en bloedvaten ontstaan.

Bronnen: Normalbreathing.com, Buteyko-methode.eu en Natuurgeneeskunde-praktijk.nl