Doofheid blijkt alles behalve ouderdomskwaal

We denken vaak dat het er gewoon bij hoort. Oude mensen worden nu eenmaal doof, toch? Mis.

In Medisch Dossier van juni is te lezen dat niet leeftijd, maar voeding, geluid, medicijnen en gifstoffen invloed hebben op ons gehoor. Is gehoorverlies te behandelen? En welke gezonde oplossingen zijn er?

Het is niet verwonderlijk dat veel mensen denken dat doofheid onvermijdelijk is: in de VS is gehoorverlies één van de meest voorkomende chronische kwalen bij ouderen. En in Nederland zijn bijna een miljoen ouderen slechthorend. Toch komt er steeds meer bewijs naar boven dat de oorzaak te zoeken is in factoren als omgevingsgeluid, voeding, blootstelling aan chemische stoffen en zelfs voorgeschreven medicijnen. Het goede nieuws is daarom dat gehoorverlies wellicht geen noodzakelijk kwaad is, maar gemakkelijk te voorkomen.

Geluidsvervuiling

Gehoorschade door lawaai komt het meest voor. Is dat te hard, in het algemeen meer dan 85 decibel (dB), het geluid van druk stadsverkeer, dan raken bij voortdurende blootstelling de haarcellen in het binnenoor beschadigd. Die haarcellen bewegen als het geluid de structuren in het binnenoor passeert. Deze beweging wordt omgezet in zenuwimpulsen, die de hersenen interpreteren als geluid.

Een enkel hard geluid, zoals een geweerschot, kan deze binnenoorstructuren permanent beschadigen. Maar ook jarenlange blootstelling aan minder harde geluiden, bijvoorbeeld harde muziek, kan onomkeerbare schade veroorzaken. Van oudsher is gehoorverlies door geluid (noise-induced hearing loss, NIHL) beschouwd als een beroepsziekte bij volwassenen die werken met machines en apparaten die veel lawaai maken, of door sirenes van bijvoorbeeld de brandweer.

Inmiddels groeit de zorg over slechthorendheid bij kinderen en jongeren door het luisteren van muziek via een mp3-speler. In een recent artikel in de British Medical Journal werd gesteld ‘dat apparatuur steeds meer gebruik maakt van oortelefoons, die rechtstreeks in de gehoorgang worden geplugd. Dit kan direct in het oor zelfs harder zijn dan het geluidsniveau van een opstijgend straalvliegtuig (120 dB).

Voeding

Bepaalde vetten, zoals cholesterol, kunnen verslechtering van het gehoor tot gevolg hebben. Uit onderzoek blijkt ook dat sommige vetten het gehoor juist kunnen beschermen. Omega-3-vetzuren uit vis en visolie blijken de kans op gehoorverlies met 42 procent terug te dringen, of zorgen bij slechthorenden dat het gehoor niet verder verslechtert. Dit effect treedt al op bij het eten van twee porties vis per week.

Ook antioxidanten zijn van groot belang, want ze ruimen de vrije radicalen op die in het binnenoor een grote rol spelen bij gehoorverlies. Een combinatie van een doses vitamine A, vitamine C, vitamine E en magnesium bleek bij dieren goede resultaten te geven. Ook een tekort aan vitamine B12 kan een oorzaak zijn van oorsuizen of gehoorschade.

Medicijnen en gifstoffen

Een alarmerende reeks medicijnen wordt in verband gebracht met gehoorverlies, van pijnstillers tot antibiotica en hormoonmiddelen. Onlangs bleek uit onderzoek dat regelmatig gebruik van aspirine, paracetamol en prostaglandinesynthetaseremmers (ook wel NSAID’s, zoals brufen) het risico van gehoorverlies bij mannen significant verhoogt. Ook antibiotica, met name aminoglycosiden als amikacine, gentamicine en tobramycine, en middelen die gebruikt worden bij chemotherapie, hormoonsuppletie (HRT), antimalariamiddelen en lisdiuretica (zogeheten ‘plastabletten’) kunnen deze bijwerking hebben.

Behalve medicijnen zijn er nog andere stoffen die een verband hebben met gehoorverlies. Dat zijn onder andere pesticiden, tolueen, styreen, ethylbenzeen, koolstofdisulfide (zwavelkoolstof), lood en kwik (in bijvoorbeeld vaccins).

Ook roken lijkt het gehoor te beschadigen en niet alleen bij de roker zelf: kleine kinderen die in een rookvrije omgeving opgroeien hebben de helft minder kans op gehoorverlies dan kinderen die blootgesteld worden aan tabaksrook, zo bleek uit het onderzoek.

Een gezonde oplossing

Alle gegevens tot dusver wijzen uit dat gehoorverlies niet een automatisch gevolg van veroudering is, wat we dus maar zouden moeten accepteren. Het is een aandoening die voorkomen kan worden door te letten op wat we eten en op te passen met regelmatige blootstelling aan geluid en gifstoffen in onze omgeving.

Als we een gezond en uitgebalanceerd voedingspatroon aanhouden met veel antioxidanten en goede vetten en de knop van de geluidsapparatuur wat lager draaien, zouden we ook in onze ouderdom een goed gehoor moeten kunnen behouden.

Is gehoorverlies te behandelen?

Doorgaans is een gehoorapparaat de enige ‘behandeling’ bij ouderdomsslechthorendheid. Maar er is nieuw bewijs dat bepaalde kruiden en supplementen een positieve rol kunnen spelen.

  • Antioxidanten behoren tot de meest belovende therapieën bij gehoorverlies. In een onderzoek kregen 46 oudere patiënten met hoorproblemen tenminste acht weken lang eenmaal daags oraal 60 mg alfa-lipoïnezuur, 600 mg vitamine C en 300 mg van het medicijn rebamipide, een van aminozuur afgeleide stof die vrije radicalen vernietigt. Aan het eind van de behandeling was hun gehoor op alle geteste frequenties significant verbeterd. Een ander klinisch onderzoek wees uit dat aanvulling met zowel vitamine E (600 mg/dag) als C (1200 mg/dag) plotseling perceptief gehoorverlies (zenuwdoofheid) kan verbeteren.
  • Ginkgo biloba heeft volgens meerdere studies een heilzame werking bij gehoorverlies. In een onderzoek bij 52 patiënten met verworven perceptiedoofheid gaf het betere resultaten dan de gangbare combinatiebehandeling met medicijnen. Hoewel er nog geen optimale dosering is vastgesteld, werd in het algemeen in onderzoeken 30-200 mg/dag gebruikt, waarbij de hogere doseringen doorgaans betere resultaten gaven.
  • Aanvullen van tekorten aan voedingsstoffen kan in sommige gevallen gehoorverlies herstellen. Zo verbeterden in een onderzoek van patiënten met een matig verlaagd zinkgehalte bij een derde van de oudere volwassenen het oorsuizen en perceptief gehoorverlies zodra ze zinksupplementen innamen.

Bron: Odemagazine.com

Verwante artikelen:

Bezoek ook eens gezondheidswebwinkel Orjana.nl