De zevende Nederlands ondertitelde video uit een serie van 10 die ons veel informatie biedt over de wereld achter de schermen, in dit geval de medische wereld.

Waar vindt deze zijn wortels? Wie zitten erachter? Wat zijn hun doelen?

Het volgende artikel is een bijdrage van Erick van Dijk, met aan het eind een door hem in het Nederlands ondertitelde video.

Vorige afleveringen in deze reeks:

Deel 1
Deel 2
Deel 3
Deel 4
Deel 5
Deel 6

Misschien is dat mijn geluk geweest. De meeste mensen die onder relatief normale omstandigheden opgroeien, vrienden krijgen, contact onderhouden met gezins en familieleden, hebben dat netwerk om op terug te vallen, te rade te gaan als ze tegen dingen in het leven aanlopen die ze niet begrijpen of moeilijk vinden.

Er is over lange tijd een band van vertrouwen opgebouwd. Men hecht waarde aan het gegeven advies of de goede raad. Een anekdote.

Tijdens de voorbereiding van een familiediner valt het iemand op dat degene die met de grote kalkoen bezig is deze in tweeën snijdt alvorens deze in de oven te plaatsen. De toeschouwer vraagt waarom ze dat deed. “Dat heb ik zo van mijn moeder geleerd,” was het antwoord. Nieuwsgierig zoekt de toeschouwer de moeder op en stelt haar dezelfde vraag. Het antwoord is hetzelfde, “dat heb ik zo van mijn moeder geleerd.” Ook de oma van de kalkoenbereidster is van de partij. Gevraagd naar de reden waarom zij de kalkoen in tweeën sneed antwoordt ze: “De oven was te klein…”

Voor mij liep het leven wat anders. Omdat ik thuis slecht behandeld werd uitte dit zich in “afwijkend gedrag.” Hierdoor had ik als kind geen vrienden, afgezien van mijn iets oudere broer. Die kreeg op zijn negende een zwaar ongeluk en lag maandenlang in het ziekenhuis. Binnen de familie was ik iets van het zwarte schaap, niemand besteedde aandacht aan me. Ik stond alleen.

Ik herinner me nog goed hoe ik als jong volwassene smachtte naar iemand die me bij kon staan, raad en uitleg kon geven over een wereld die ik niet begreep. Maar er was niemand. Een vloek. Of een zegen?

Het zette me aan tot leren zelf zaken uit te zoeken, de ingewonnen informatie te verwerken en mijn eigen voorlopige conclusies te trekken. Een proces dat bekend staat als “zelf nadenken.”

Een vroege realisatie, voortkomend uit levenservaring, was dat mensen de neiging hebben om te denken dat hoe zijn en denken hetzelfde is als bij alle anderen. Mooi spreekwoord in dit verband is “zo de waard is vertrouwt hij zijn gasten.” We zijn geneigd onze deugden te projecteren op alle anderen.

Maar dat heeft een vernietigend effect op het voorstellingsvermogen. Als we zelf goed zijn kunnen we ons met geen mogelijkheid inbeelden dat anderen tot gruweldaden in staat zijn. Komen er dan toch aanwijzingen, bewijs zelfs, dat mensen die we geleerd hebben te zien als goed juist het omgekeerde zijn, dan kunnen we dat gewoonweg niet geloven, ontkennen het, een fenomeen dat we kennen als cognitieve dissonantie, de onaangename spanning die men voelt bij tegenstrijdige overtuigingen, ideeën of opvattingen, of bij handelen in strijd met de eigen overtuiging.

Maker David Whitehead zegt in dit deel: “We geven er de voorkeur aan de wereld en alle anderen te zien als even goed bedoelend en betrouwbaar als onszelf. Eén van de grootste fouten die we allemaal soms maken is blind vertrouwen en de neiging onze deugden te projecteren op hen die dit misschien niet verdienen.” Ik denk dat hij een punt heeft.